Hallux valgus

Een hallux valgus is een scheve teen. Hallux betekent in het Latijn ‘grote teen’ en ‘valgus’ betekent ‘naar buiten gericht’. In dit lange artikel vertel ik je alles over de scheve teen. Wat het is, hoe het komt, waarom het pijn doet en wat je kan doen om te voorkomen dat je hallux valgus erger wordt.

Hallux valgus

In dit filmpje zie je hoe een hallux valgus erger wordt.

Wat is de oorzaak van een hallux valgus?

Wetenschappers kunnen niet verklaren waarom de ene mens wel een scheve teen krijgt en de andere niet. Wel is het opvallend dat bij mensen die geen schoenen dragen, vrijwel geen scheve teen voorkomt. Slechts 2 procent van deze groep heeft een scheve grote teen. In landen waar mensen wel schoenen dragen, heeft naar schatting 25 tot 33 procent een hallux valgus. Over het algemeen hebben vrouwen veel meer last van een scheve grote teen dan mannen.

Is het erfelijk?

Veel mensen denken dat een scheve grote teen erfelijk is en dat er niets aan te doen is. Maar dat is niet zo. Het hebben van sterke of slappe voetspieren is wel erfelijk. Hoe slapper je voetspieren, hoe meer kans je hebt op een hallux valgus. Daarom kun je net als je oma of moeder ook een hallux valgus krijgen. Andere factoren die van invloed zijn op een scheve grote teen zijn:

• Het dragen van smalle schoenen
• Het dragen van hakken
  
• Als kind te kleine schoenen gedragen
• Overgewicht

Leeftijd

Als je rond de 20 jaar oud bent, heb je meestal nog geen last van je hallux valgus. Op latere leeftijd kan de scheve grote teen wel klachten veroorzaken, zoals: pijn en het niet kunnen dragen van ‘modieuze’ schoenen. De stand van de scheve teen wordt namelijk steeds erger als je ouder wordt en er niets tegen doet. Elk jaar wordt de scheefstand 2 graden erger.

Waarom wordt een hallux valgus steeds erger?

Een hallux valgus wordt steeds erger, omdat de botjes steeds meer gaan wijken. Bij een normale voet staan de 2 gewrichtjes van de grote teen in het verlengde van het middenvoetsbeentje. Als je last hebt van een hallux valgus is dit niet meer het geval. De grote teen en het botstuk in de middenvoet wijzen allebei een andere kant uit. Hiermee verandert de stand van het gewricht van de grote teen en ook de trekrichting van de spieren. De scheefstand verergert hierdoor. In het artikel ‘Waarom wordt een hallux valgus steeds erger?’ lees je hier meer over.

Waarom doet een scheve teen pijn?

Bij veel mensen doet een hallux valgus pijn, maar niet bij iedereen. Er zijn een paar hoofdoorzaken die ervoor zorgen dat een hallux valgus pijn doet:

• Irritatie van het gewrichtskraakbeen
• Slijmbeursontsteking

Bij een hallux valgus staan de botten niet meer tegenover elkaar. Hierdoor kan de teen niet goed meer buigen bij het lopen. Je hebt dus geen goede afwikkeling meer. Dit wil zeggen dat tijdens het lopen de belasting in het gewricht niet gelijkmatig verdeeld wordt over het kraakbeen in het gewricht. Dit heeft als gevolg dat het kraakbeen op de plekken waar de druk het grootst is, dunner wordt. Het slijmvlies van het gewricht raakt daardoor geïrriteerd, kan gaan zwellen en pijn doen.

Knobbel doet ook pijn

De slijmbeurs bij de bunion, of knobbel, kan ook pijn gaan doen. Tussen de huid en het gewricht van de grote teen zit namelijk niets. De huid ligt direct op het bot. Door de scheefstand drukt je schoen op de bunion. Dit geeft irritatie, waardoor er een slijmbeursontsteking ontstaan. In het artikel ‘Hallux valgus doet pijn, waarom?’ lees je meer.

Hallux valgus wel of niet opereren?

Een hallux valgus hoef je in veel gevallen niet te laten opereren. Een operatie is overigens ook niet aan te raden. Het is zeer ingrijpend en het kan maanden duren voor je weer goed kunt lopen. Bovendien kan de scheefstand weer terugkomen, omdat er niets aan de oorzaak van de scheefstand is gedaan.

Je kunt een scheve grote teen goed behandelen zonder dat daar een operatie aan te pas komt. Is het gewricht van de grote teen nog beweeglijk?

Dan kun je een operatie voorkomen door te gaan oefenen. Je teen is meestal nog beweeglijk als de scheve teen zich in categorie B, C of D bevindt. Zoals al eerder besproken kan een hallux valgus ontstaan door slappe voetspieren. Deze voetspieren kun je sterker maken door te trainen. Sterke voetspieren zorgen ervoor dat je grote teen zichzelf na verloop van tijd weer recht(er) kan zetten. In het artikel ‘Een hallux valgus wel of niet opereren?‘ lees je hier meer over.

Welke schoenen kan ik aan met een hallux valgus?

Als de scheefstand van je hallux valgus erg is, dan kan het voorkomen dat bepaalde schoenen niet meer passen. Door de bunion is je voorvoet een stuk breder dan bij normale voeten. Hierdoor kun je veel dagelijkse schoenen niet meer aan. Alleen schoenen met een brede neus passen nog.

Ook kan je schoenen met stretchleer kopen. Hierdoor krijgt de uitstekende bunion niet te veel druk en voorkom je irritatie. In dit artikel krijg je tips voor het kopen van schoenen.

Minimalistische schoenen

Schoenen die we bij Voetentraining aanraden zijn minimalistische schoenen. Deze schoenen hebben een brede neus, waardoor je voeten genoeg ruimte krijgen om in een natuurlijke stand te kunnen staan. Bovendien bieden ze geen steun. Je loopt als het ware op je blote voeten. Als je hier vaak op loopt, dan train je je voetspieren. Ze maken meer contact met de grond, waardoor ze actiever worden.

Kan een hallux valgus leiden tot meer klachten?

Als je niets doet aan een hallux valgus, wordt deze steeds erger. Dit kan, naast voetklachten, leiden tot pijnklachten in de rest van je lichaam. Een afwijkende houding van je voet, kan ervoor zorgen dat je gewoontehouding niet optimaal is, waardoor je pijnklachten krijgt in bijvoorbeeld je knieën, je heupen, je onderrug, je schouders en ga zo maar door.

De houding kan verbeterd worden met behulp van proprioceptieve zolen. Dit zijn hele dunne zolen die de receptoren (zenuwuiteinden) onder je voeten stimuleren. Deze uiteinden geven allerlei prikkels door aan de hersenen.

Als ze op de juiste wijze worden gestimuleerd kun je de stand van je voeten en de rest van je lichaam verbeteren. Zie proprioceptieve zolen echter niet als dé oplossing voor je klachten. Ze zijn slechts een ondersteuning. Lees hier meer over ‘Proprioceptieve zolen’.

Wat kun je doen tegen een hallux valgus?

Om de pijn van de scheve teen te reduceren en de scheefstand te verminderen of te laten verdwijnen, is het van belang om doelgericht te trainen. Bij een doelgerichte training mobiliseer je het teengewricht, je maakt je tenen los en je doet coördinatie oefeningen om de spieren beter samen te laten werken. De training heeft een rustige opbouw, zodat je lichaam er langzaam aan kan wennen.

Het doel van de coördinatie oefeningen is om de spieractiviteit in de hersenen te programmeren. Deze is de laatste jaren, vermoedelijk door het dragen van schoenen, weggezakt.

Als je schoenen draagt dan worden je voetspieren lui, omdat ze niet meer actief bezig zijn. Met de coördinatie-oefeningen maken de hersenen opnieuw kennis met je voetspieren, waardoor je teen uiteindelijk rechter gaat staan. De kniestand en andere spieren in het lichaam worden ook meegenomen in de training. Lees meer over ‘hallux valgus’ en doelgericht trainen van je voeten.

Welke hulpmiddelen zijn er voor de hallux valgus?

Tijdens de Online Training Hallux Valgus, ga je speciale scheve teen hulpmiddelen gebruiken. Er zijn echter aanzienlijk veel hulpmiddelen op de markt. Wij hebben een selectie gemaakt van hulpmiddelen waarvan we weten dat ze echt helpen. Deze hulpmiddelen zijn geen oplossing op zichzelf, ze vormen een ondersteuning tijdens de online training. Hulpmiddelen die wij hebben geselecteerd zijn:

• Tape
• Correct toes/teenspreiders
• Taping loop
• Epitact
• Spikeballetje
• Elastiek

Deze hulpmiddelen gebruik je alleen als je je voet beweegt of traint. Alleen dan worden je voetspieren op de juiste wijze geactiveerd door de hulpmiddelen. Lees meer over hallux valgus hulpmiddelen.

Hoe kan je een hallux valgus voorkomen?

Een hallux valgus kun je voorkomen door je voetspieren goed actief te houden en te versterken. Ook het uitlijnen van je tenen en een goede baldruk zijn hierbij van groot belang. Zoals eerder besproken ontstaat een hallux valgus door de verkeerde stand van onze voetgewrichten. Dit kan komen door het dragen van schoenen met smalle neuzen en hakken.

De meeste schoenen zien er zo uit. Als je ze draagt worden je tenen naar elkaar toegedrukt. Draag je ze jarenlang en meerdere uren per dag? Dan kun je een hallux valgus krijgen.

Je kunt een hallux valgus dus voorkomen door veel op je blote voeten te lopen en op platte schoenen te lopen met een brede neus. Denk hierbij aan minimalistische schoenen. Hiermee lijn je je tenen goed uit. Je tenen krijgen alle ruimte om in het verlengde van het middenvoetsbeentje te staan, met als gevolg aanzienlijk minder kans op een hallux valgus of andere voetklachten. Lees meer over ‘hallux valgus voorkomen’

Online Training Scheve Teen

Heb je een scheve teen in stadium B,C of D? Dan is de Online Training Scheve Teen de oplossing om van je hallux valgus af te komen. Yvonne Bontekoning en Cocky Hoogeveen hebben deze training ontwikkeld en er zijn inmiddels honderden mensen mee bezig. De resultaten die met de training worden bereikt zijn:

• De grote teen gaat recht(er) staan
• Lopen gaat weer pijnloos en gemakkelijk
• Voeten worden mooier en smaller
• De gehele lichaamshouding verbetert

Hier kun je meer informatie vinden over de Online Training Scheve Teen.